بیماری آلزایمر یک اختلال تخریب کننده عصبی است که عمدتاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار داده و باعث کاهش تدریجی عملکرد شناختی، حافظه و تواناییهای زندگی روزمره میشود. با این حال، توجه به این نکته مهم است که آلزایمر میتواند در افراد جوانتر نیز رخ دهد، وضعیتی که به عنوان بیماری آلزایمر جوان شناخته میشود. در این مقاله از همراه درمان به علل این بیماری، نشانهها و طرق پیشگیری از آن میپردازیم. چنانچه علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص هستید، با ما همراه باشید!
علل آلزایمر
علل دقیق این بیماری به طور کامل شناخته نشده است، اما محققان چندین عامل کلیدی را شناسایی کردهاند که در ایجادش نقش دارند.
آلزایمر در افراد مسن
در افراد مسن مهمترین عامل بروز آلزایمر، سن است. این موضوع احتمالاً به دلیل ترکیبی از دلایل، از جمله تجمع آسیب سلولی، تغییرات در ساختار و عملکرد مغز و کاهش توانایی بدن برای ترمیم و حفظ سلولهای مغزی سالم است.
یکی دیگر از عوامل مهم در ایجاد آلزایمر در افراد مسن، تجمع دو پروتئین غیر طبیعی در مغز است: آمیلوئید بتا و تاو. این پروتئینها به ترتیب پلاکها و گرههایی را تشکیل میدهند که عملکرد طبیعی سلولهای مغز را مختل کرده و منجر به مرگ نهایی آنها میشود.
آلزایمر با شروع جوانی
Alzheimer با شروع جوانی که افراد زیر 65 سال را مبتلا میکند، بسیار نادرتر از نوع دیررس آن است. در این موارد، علل اغلب ماهیت ژنتیکی دارند. برخی جهشهای ژنتیکی، به ویژه در ژنهای APP، PSEN1 و PSEN2، میتوانند مستقیماً در ایجاد آلزایمر در سنین پایینتر نقش داشته باشند.
افرادی که دارای سابقه خانوادگی آلزایمر در سنین پایین هستند، خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند، زیرا جهشهای ژنتیکی میتوانند از طریق نسلها منتقل شوند. علاوه بر این، برخی از شرایط پزشکی مانند سندرم داون نیز با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر جوان مرتبط است.
علائم
علائم بیماری آلزایمر بسته به مرحله بیماری میتواند متفاوت باشد، اما عموماً شامل کاهش تدریجی تواناییهای شناختی و عملکرد روزانه است.
- در مراحل اولیه آلزایمر، شایعترین نشانه، از دست دادن حافظه به ویژه ناتوانی در به خاطر سپردن رویدادها یا اطلاعات اخیر است. با پیشرفت بیماری، افراد ممکن است با مشکلات زبانی، حل مسئله و تصمیمگیری مواجه شوند. آنها همچنین ممکن است با دشواری در آگاهی فضایی، ادراک بصری و تغییرات خلقی مانند افسردگی یا اضطراب نیز دست و پنجه نرم كنند.
- در مراحل بعدی آلزایمر، افراد ممکن است در کارهای اولیه مراقبت از خود، مانند حمام کردن، لباس پوشیدن و غذا خوردن مشکل داشته باشند. آنها همچنین ممکن است تغییرات قابل توجهی در رفتار از جمله تحریک، پرخاشگری و سرگردانی را تجربه کنند.
نکته:
توجه به این موضوع مهم است که علائم آلزایمر جوان گاهی میتواند با شکل معمولی دیررس متفاوت باشد. افراد جوانتر ممکن است علائم غیر معمولتری مانند مشکلات زبان، ادراک بصری یا رفتار را تجربه کنند تا از دست دادن حافظه شایعتر که در بزرگسالان مسنتر دیده میشود.
پیشگیری و درمان آلزایمر
در حالی که هیچگونه درمان قطعی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد، راههایی وجود دارند که میتوانند به مدیریت علائم کمک کنند و یا با پیشگیری از وقوع بیماری، دست کم آن را به تعویق بیندازند.
پیشگیری
حفظ یک سبک زندگی سالم برای کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر بسیار حائز اهمیت است:
- درگیر شدن در ورزش بدنی منظم، که میتواند سلامت مغز و عملکرد شناختی را بهبود بخشد.
- اتخاذ نوعی رژیم غذایی که سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و چربیهای سالم است.
- فعال ماندن ذهنی با درگیر شدن در فعالیتهایی که مغز را به چالش میکشند؛ مانند خواندن، یادگیری مهارتهای جدید یا انجام بازیهای شناختی.
- مدیریت عواملی که با خطر قلبی عروقی همراه هستند؛ مانند فشار خون بالا، دیابت و چاقی.
- حفظ ارتباطات اجتماعی و درگیری در فعالیتهایی که باعث ارتقای تعاملات اجتماعی میشوند، زیرا انزوای اجتماعی به عنوان یک عامل خطر برای آلزایمر شناخته شده است.
درمان
- داروها: سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، چندین دارو مانند مهارکنندههای کولین استراز و ممانتین را جهت بهبود یا تثبیت موقت علائم آلزایمر در مراحل اولیه تا متوسط بیماری تایید کرده است.
- شناخت درمانی: درمانهایی که بر بهبود عملکرد شناختی تمرکز دارند، مانند آموزش حافظه، تمرینات حل مسئله و زبان درمانی. این نوع تمرینات میتوانند به افراد مبتلا به آلزایمر کمک کنند تا تواناییهای شناختی خود را برای مدت طولانیتری حفظ کنند.
- مداخلات در سبک زندگی: همانطور که به آن اشاره کردیم، علاوه بر اقدامات پیشگیرانه، فعالیتهایی مانند ورزش بدنی، مشارکت اجتماعی و تحریک شناختی نیز میتواند برای افراد مبتلا به آلزایمر مفید باشد و به حفظ کیفیت زندگی آنها و کاهش سرعت پیشرفت بیماری کمک کند.
توجه به این نکته مهم است که رویکرد درمان آلزایمر جوان ممکن است تا حدودی با نوع دیررس آن متفاوت باشد، زیرا علل زمینهای و پیشرفت بیماری با هم اختلاف دارند. در این موارد، یک برنامه درمانی که طی ویزیت پزشک تعیین میشود میتواند بسیار کارساز باشد. شما میتوانید تنها با یک تماس، از خدمات ویزیت در منزل همراه درمان بهره بگیرید.
استناد:
https://www.alzheimers.org.uk
https://www.mayoclinic.org/
https://www.health.harvard.edu/
https://www.hopkinsmedicine.org/
https://www.medicalnewstoday.com/