تقریباً همه ما حداقل یک بار در طول زندگیمان دچار آسیب‌هایی شده‌ایم که جراحت آن‌ها نیاز به پانسمان داشته است. پانسمان زخم یکی از جنبه‌های مهم مراقبت از آن است که یک مانع محافظ بین زخم و محیط خارجی ایجاد می‌کند و به ترویج بهبودی با ایجاد یک محیط بهینه برای ترمیم بافت کمک می‌کند. با توجه به انواع جراحت‌ها، اقسام مختلفی از پانسمان وجود دارند که مختص آن بوده و به صورت اختصاصی بهینه شده‌اند. ویژگی‌هایی که این‌ها را از هم متمایز می‌کند جنس آن‌ها و گاهاً مواد درمانی است که در سطحشان گنجانده شده است. در ادامه این مقاله به گوشه‌ای از دلایل پانسمان زخم، انواع آن و خصوصاً پانسمان فشاری می‌پردازیم.
دلایل پانسمان زخم
از پانسمان زخم برای ایجاد یک محیط استریل، قابل تنفس و مرطوب در جهت تسریع بهبودی استفاده می‌شود. در ادامه به چند کاربرد پانسمان در منزل اشاره می‌کنیم:
- توقف خونریزی: با اعمال فشار به زخم، پانسمان می‌تواند به مهر و موم شدن آن و تسریع روند لخته شدن کمک کند.
- محافظت در برابر عفونت: پانسمان‌ها به عنوان مانعی در برابر میکروب‌ها و آسیب‌های مکانیکی عمل کرده و با جلوگیری از عفونت به بهبودی کمک می‌کنند.
- جذب اگزودا: پانسمان‌ها خون، پلاسما و سایر مایعات خارج شده از جراحات را جذب می‌کنند و بدین ترتیب از مرطوب شدن محیط زخم جلوگیری می‌شود.
- تسکین درد: پانسمان‌ها را می‌توان برای تسکین درد به کار برد. همچنین گاهاً از آن‌ها برای جلوگیری از درد ناشی از ضربه‌های خارجی نیز استفاده می‌شود.
- کاهش استرس روانی: پانسمان می‌تواند زخم در حال بهبود را از دید پنهان کند و به این شکل استرس روانی را کاهش دهد. همچنین ویزیت در منزل توسط پزشک نیز، با ممانعت از مراجعه به محیط بیمارستان، یکی از عوامل کاهنده اضطراب است.
انواع پانسمان
گاز
یک نوع پانسمان رایج و در دسترس که برای پوشاندن انواع زخم‌ها از جمله بریدگی، ساییدگی و کبودی استفاده می‌شود.
پانسمان‌های شفاف
این پانسمان‌ها از یک ماده پلی یورتان ساخته شده‌اند که به اکسیژن اجازه می‌دهد آزادانه در اطراف محل زخم جریان داشته باشد و رطوبت مناسب را برای بهبودی حفظ کند.
پانسمان کلاژن
این پانسمان‌ها حاوی مواد زیستی هستند که به جذب و تکثیر سلول‌های جدید و ترمیم بافت در محل زخم کمک می‌کند.
پانسمان فوم
پانسمان‌های فوم برای از بین بردن حفره‌هایی که هنگام تخریب بافت ممکن است ایجاد شده باشند، استفاده می‌شود. به همین دلیل در مراقبت از زخم غیر انسدادی برای بیماران مبتلا به سوختگی، زخم‌های وریدی مزمن و پیوندهای پوستی کاربرد دارد.
پانسمان‌های هیدروژل
این پانسمان‌ها را می‌توان برای پوشاندن زخم‌های دردناک و سلول‌های مرده با حداقل ترشح، تقویت تسکین‌دهنده و جلوگیری از عفونت استفاده کرد.
پانسمان فشاری
پانسمان فشاری نیز، یکی از انواع پانسمان است که برای حمایت و فشرده‌سازی بافت پوست بخصوص در مواردی که نیاز به کاهش تورم وجود دارد، استفاده می‌شود. این نوع پانسمان برای اعمال فشار مداوم به محل زخم طراحی شده‌اند و معمولاً برای درمان زخم‌های فشاری، وریدی و شریانی استفاده می‌شوند. در نظر داشته باشید که می‌توانید برای انجام پانسمان فشاری و سایر مسائل پزشکی، از خدمات پرستار در منزل همراه درمان بهره بگیرید.
ویژگی‌ها
- اعمال فشار: این پانسمان‌ها، فشار مداومی را به محل زخم وارد می‌کنند که به کاهش تورم و افزایش جریان خون کمک می‌کند.
- تنفس پذیری: پانسمان‌های فشاری به گونه‌ای طراحی شده‌اند که جریان هوا را در اطراف محل زخم فراهم و محیطی سالم را برای بهبودی حفظ کنند.
- حفظ رطوبت: این نوع پانسمان را می‌توان برای حفظ یک محیط مرطوب در جهت کمک به روند بهبودی نیز استفاده کرد.
موارد مصرف
زخم فشاری: از پانسمان فشاری معمولاً برای درمان زخم بستر که در اثر فشار طولانی مدت روی پوست ایجاد شده است، استفاده می‌شود.
زخم وریدی و شریانی: این پانسمان‌ها برای درمان زخم‌های وریدی و همچنین شریانی که در اثر گردش خون ضعیف ایجاد شده‌اند نیز کاربرد دارند.
مزایای استفاده از پانسمان فشاری
کمک به بهبودی
پانسمان‌های فشاری با کاهش تورم و بهبود جریان خون به بهبودی کمک می‌کنند.
کاربری آسان
اعمال و برداشتن این پانسمان‌ها نسبتاً آسان است و همین موضوع آن‌ها را به گزینه ای مناسب برای مراقبت از زخم تبدیل می‌کند.
مقرون به صرفه
پانسمان‌های فشاری عموماً نسبت به سایر انواع آن ارزان‌تر هستند.
معایب استفاده از پانسمان فشاری
ممکن است باعث ناراحتی شود.
پانسمان‌های فشاری اگر خیلی سفت اعمال شوند می‌توانند باعث ناراحتی یا درد شوند.
برای همه انواع زخم مناسب نیست.
پانسمان‌های فشاری ممکن است برای همه انواع زخم، به ویژه آن‌هایی که دارای زهکشی یا عفونت قابل توجهی هستند، مناسب نباشند.
گاهاً به پشتیبانی اضافی نیاز دارند.
پانسمان‌های تحت فشار ممکن است به پشتیبانی اضافی مانند پانسمان یا نوار ثانویه نیاز داشته باشند تا در جای خود قرار گیرند.
نتیجه‌گیری
در نتیجه، پانسمان‌های فشاری ابزاری ارزشمند در مراقبت از زخم هستند که طیف وسیعی از مزایا را ارائه می‌دهند. همانند سایر امور پزشکی، پانسمان جراحت‌هایی که کمی فراتر از زخم سطحی هستند، نیاز به نظارت پزشک و درمان تحت نظر دارند. در صورتی که شما نیز به امور مراقبتی نیاز دارید و به هر دلیلی تمایلی به خروج از خانه ندارید، می‌توانید با ما تماس گرفته و از خدمات پزشکی در منزل همراه درمان بهره بگیرید.
